Nooit meer Heerlen

Na de scheiding verliet mijn moeder Schaesberg voor een nieuwbouwappartement in Heerlen. Vanaf dat moment woonde ik om de week in Heerlen en leerde ik de Laagtijdagen van de stad écht kennen. Het appartement lag dicht bij het centrum, tussen de Klompstraat en de Gasthuisstraat. In de grotere portieken was paarsblauwe verlichting aangebracht die de junks moest weren. Toch lag er met enige regelmaat een junk te slapen in het kleine portiekje zonder paarsblauw licht bij de achteruitgang van het appartementencomplex. Zelden was er iets te doen als ik op zaterdag een rondje door de stad maakte. Op zondag al helemaal niet. Mijn vrienden trokken weg voor hun studie. Al snel trok ik dezelfde conclusie. Nooit van mijn leven zou ik in Heerlen gaan wonen.

Het ideale moment om Heerlen voorgoed de rug toe te keren was voor mij na het afronden van de HEAO in Sittard. Ik vond een mooie baan in Brabant en verhuisde samen met mijn vriendin naar ‘Holland’. Toch begon het na 10 jaar Brabant en Gelderland en maandelijkse bezoeken aan Heerlen weer te kriebelen. Die Limburgse heuvels zijn wel erg mooi, niet waar? En de familie in de buurt is ook wel prettig, toch? Toen de mogelijkheid er was om met behoud van inkomen terug te keren naar Limburg was de keuze snel gemaakt.

Maar waar gaan we dan wonen? Kiezen we voor het mooie rustige Heuvelland of voor de familie en de voorzieningen in het saaie Heerlen? We maakten een lijstje van de mooiere wijken van Heerlen en besloten dat we ons leven daar wilden voortzetten. Uiteindelijk kochten we een huis in het Eikenderveld. Die wijk stond inderdaad níet op ons mooie buurten lijstje. Maar na één jaar hebben we er nog geen moment spijt van gehad. De locatie is perfect, we hebben het centrum voor de deur en Terworm als achtertuin. Op straat is het er rustig en gezellig. In niets lijkt de wijk nog op het beeld zoals wij dat van de wijk hadden.

Langzaam kwamen we erachter dat ook Heerlen centrum niet meer de stad is die wij de rug hadden toegekeerd. De bruine glazen doos op de Bongerd is getransformeerd tot een waar glazen paleis dat glimt in het zonlicht. Erachter zitten de terrassen op het Pancratiusplein vanaf de eerste zonnestralen bomvol, zelfs op zondag. De beruchte stationstunnel is gesloten en op die plek verrijst een prachtig Maankwartier.

2015 was een perfect jaar om terug te keren naar Heerlen. Het Jaar van de Mijnen was net begonnen waardoor ik samen met de stad haar verleden kon ontdekken. Ik realiseerde mij dat ik eigenlijk helemaal niets wist van dat verleden, hoewel ik 20 jaar in en rond die stad had geleefd. Ik wist nauwelijks iets van het Mijnverleden en de achtergrond van de Laagtijdagen die daarop volgden. Ik ontdekte dat de historie van Heerlen super interessant is. In minder dan 100 jaar tijd van bijna niets naar rijkste stad van het land en weer terug armoede en leegloop, waarvan ik zelf onderdeel was geweest. En nu voel je aan alles dat er weer een lente voor deur staat.

Het borrelt aan alle kanten, dat voel je gewoon. Een jonge generatie staat te trappelen aan de poorten. Een generatie die de belofte van Den Uyl nooit heeft gehoord. Een generatie die met de paplepel is ingegoten dat je er zélf iets van moet maken. Dat er niemand is die het vóór je zal doen. En dat het niet alleen in ‘Holland’ maar óók gewoon in Heerlen kán. In Nederland is er geen enkele stad die in zo’n korte tijd zo snel verandert. Dat wil je toch gewoon van dichtbij meemaken?

—
Dit verhaal werd geschreven door Rik Mertens voor de schrijfmarathon van Heerlen Vertelt.