De puzzel

Leo werd geboren in het Midden-Limburgse Sevenum aan het eind van de 19e eeuw, om precies te zijn op 20 november 1899. Het was een groot gezin en de kost werd verdiend met boeren. Toen Leo 10 jaar was, vond vader het beter, dat hij ook maar naar een ander boerengezin ging, dan kon hij nog wat verdienen en er was weer een mondje minder te vullen. Zo kon het gebeuren dat hij met zijn 10 jaren terecht kwam bij een boerengezin in Herkenbosch.

Tegen een loon van 10 cent per week en de kost kon hij op de boerderij meewerken. School? Dat was een andere kwestie. Al vlug werden de werkzaamheden zwaarder en moest hij alleen met paard en ploeg naar het veld. Vaker dan eens heeft hij voorbijgangers moeten vragen hem te helpen met het omtrekken van de ploeg, want daar was hij nog niet sterk genoeg voor. Zo sleepten de jaren zich voort. Inmiddels had hij een oogje laten vallen op een struise boerendochter, ook afkomstig uit Herkenbosch. Haar vader was al vroeg overleden en zij kwam terecht in een gezin, waarvan de vrouw des huizes, onderwijzeres was.

Later ging zij nog enige tijd naar het zusterklooster in Koningsbosch. Hier leerde zij de Franse taal en bijvoorbeeld ook citer spelen. Maar zo als dat altijd gaat, huisje, boompje, beestje, huwelijksfeestje. De boerenknecht van weleer zocht en vond een baantje op de bruinkoolfabriek. De Carisborg. Zij gingen wonen in Heerlen boven een winkel. Niet veel later, werd er besloten een huis te bouwen. Via een openbare veiling werd aan de Zandweg een stuk grond gekocht, groot, 7 aren en 50 centiaren. De koopprijs bedroeg 540 keiharde guldentjes!!!

De verkoper was Alphons Eduard Antoine Joseph Scheepers, ook afkomstig van de Heerlerbaan. Later zou een zoon van Scheepers nog de bekende huisarts Scheepers worden. Hier moest hun eigen huis komen. We schrijven dan juli 1931. Om de kosten te kunnen betalen sloot Leo een hypothecaire geldlening af van 3000 gulden. De rente bedroeg toen 5 ½ %. Voor de aflossing diende Leo ieder kwartaal een bedrag van 37.50 gulden te betalen…

Aannemer Horbach (ook geen onbekende op de Heerlerbaan) voerde de werkzaamheden uit. Inmiddels was Leo van werk veranderd. Hij had zich gemeld op de Oranje Nassau I. En omdat hij “boer” geweest was, werd hij aangenomen om ondergronds met de paarden te werken. Zo kabbelde hun leven verder. Leo was de grote hulpbaken aan de Zandweg. Menig brommertje, strijkijzer, fiets of wat dan ook werd door Leo gerepareerd.. “Lei wat kries ste? “ “Och , lot mer zitte jong”. Zo ging het meestal ook.

Inmiddels werkte Leo in het ketelhuis van de O.N.I, ofschoon hij al erg veel last had van astma. In de oorlog was Leo de grote tabaksmokkelaar. Hij haalde de shag in Belgie. Thuis werden uit de zak twee merken geproduceerd, Haantje en Boontje. Vaker dan eens wilde de klant, Haantje, maar als dat “uitverkocht” was, dan moest je niet met Boontje aankomen, want dat was maar troep… Leo stond voor niets.

Toen het ziekenhuis aan de Putgraaf werd afgebroken, wilde zijn schoonzoon Jeu een stalen balk kopen, maar vervoer was even iets anders. Leo haalde bij “ Koeppe Frank” (de bijnaam voor boer Frankort aan de Dr. Clemens Meulemanstraat) paard en wagen en hiermee zou de stalen balk wel vervoerd kunnen worden. Helaas, de balk bleek te lang en schuurde over de grond. Dat kon dus niet. Maar Leo had ook hier een oplossing voor. Hij organiseerde een rolschaats en bond die onder de stalen balk. En zo kon de reis beginnen van de Putgraaf naar de Grasbroekerweg. Aan de tunnel stonden twee agenten, maar Leo groette ze vriendelijk met de woorden; “hoi jonge, sjoeën weer wa? “ De beide agenten moeten wel in gedachten alle wetsartikelen zijn nagelopen of dit wel kon, maar Leo spoorde het paard nog eens aan en de tocht eindigde zonder verdere problemen aan de Grasbroekerweg.

In april 1976 vertrokken Leo en zijn vrouw Leen naar een huurwoning aan de Hendrik van Veldekestraat op de Molenberg. Het huis aan de Zandweg werd verkocht. Op de Molenberg had Leo bij zijn huurwoning toch nog een grote tuin. In 1984 vonden zij het welletjes en mochten hun intrede nemen in het bejaardenhuis, Huize Tobias in het Heezerveld. De oudste dochter Lies, maande nu haar ouders aan, niet achter de geraniums te blijven zitten, maar bijvoorbeeld lekker te gaan puzzelen. Dat was wel een goed idee. Leo greep als eerste de krant en dan na het nieuws gelezen te hebben verdiepte hij zich in de dagelijkse puzzel. Zo ook weer een.

Na heel veel gezucht vroeg Leen of het niet lukte met de puzzel. “ Huj lukt ut neet” “Lot mich mar ins kieke” zei Leen. Zij had per slot van rekening een veel betere opleiding gehad dan Leo, die nauwelijks op school gezeten had. Zo werd er gevraagd naar een zwemvogel met drie letters. Dit had moeten zijn een alk. “ Pap wat has doe hej geschrieëve” Wat is dat. “een”. Dat mot eend zieë. “ Ja mar, dan mot doa nog ing n achter, en dan klopt ut neet” Waarop Leo antwoordde; “ He, he, wee kiekt in inne puzzel noe op éé letterke”.
Ter completering; Leo en Leen waren mijn ouders….