Kirmes op et plein

Ich woar ee joar of ziëve en vier sjrieve et joar 1953. Der kreeg woar nog nit zoelang aafgelope en de miëste luuj in os durp howwe niet veul geld in de buusj.

Alles woar in opbouw en et geld dat mit hel wirke woët verdeend howwe de luuj nuëdig um eëte en klijjer te gele. Noe woor der toch al nit veuël luxe te kriege, de mieëtste miensche howwe waal mietstal inne ouwe radio en inne kachel in hoes en soms ooch noch ee forneus mer doa hoal et dan och waal op. Veuël vertier boetenshoes woar der ooch al nit. ‘ s zondigs noa de kirk, doanoa no heem en dan an de middig; iesj natuurlik ing gow soep en dan de erpel mit greunte en ee besjijje sjtuk vleesj. Dan koam der komp mit boeding op der dusj en dan zootste wal vol. Effe de oge tow doë op der divan en dan op noa et VVH-terrein bij der oambusj. Zoë gong dat jiekere zondig. Saai? Nee, doe wis neet beëter.

Mer ins in et joar, in der zoeëmer, dan woar et feest!

Bron: Rijckheyt.nl | Da Costastraat, naar rechts de Tollenstraat. Op de achtergrond kermis op het Dr.Schaepmanplein.  (1975)
Bron: Rijckheyt.nl | Da Costastraat, naar rechts de Tollenstraat. Op de achtergrond kermis op het Dr.Schaepmanplein. (1975)

Midde in de weëk dan koame der ee paar vrachtwages et plein op. Joebeltroebel! De kirmes woeët opgebouwd! Wat ee fes! Ing kettekarressel koam der en ing drienmule vuur de klingere kinger. Der woar ooch ing sjun attraktie; doa driende vleegtuugjes ronk mit inne iezere pijl dronger. Vuur dich loag ing kaat mit cirkeltjes, zoeget wie in de sjeetboet. wen dat vleegtuugje bove dieng kaat koam dan mos te op inne knoep dujje en dan vool de pijl van et vleegtuugje aaf; wenste geluk hows voal hee precies op de hoeëgste punte. Dan kroogste een muëleke of ee pupke! Man, der daag kos neet mieë kapot.Dan op noa de soekersjpin. Ich ruuk noe noch deë heerlijke zeute geur van dat sjpul. De kluur woar roze mer este der iine hap van nooms da woeët et roeët.

Der sjtong ooch ing groeëte sjokkel. De truuk woar um zoe hoeëg meugelik te komme mer es der eegeneer vong daste te hoeëg gongs da troon hee op ee pedaal; dan koam ee bret noa boave, teëge de ongerzie van die sjuutje en dat remde dich aaf! Noa twieë daag lierde ich ee jungsjke kinne van de kirmesluuj. Deë woeënde in inne echte woeënwage, zoeë dink va hoot mit ee peeëd dervuur. Mit ee trepke koste noa binne goa. Ich noom dat menneke ins mit noa heem en leet um os hoes zieë. Heë wos nit watte zoog. Alles zoeë groeët! De mam waarsjuwde mich waal vuur die kirmesluuj. Ze zag:” kiek mer oet vuur die luuj, die numme dich mit”. Woehin woeët der neet bij gezag mer ich hool ze toch mer get mië in de gate! Noa ee paar daag woët der ganse kroam werm aafgebroke en et dagelikse leëve noam ziene gank.
Wat doerde et nog lang tot aan de volgende kirmes!

Ton

Ton Otten is in 1946 op de Molenberg geboren. Na 6 jaar Broederschool heeft hij 4 jaren op de St.Henricusmulo gezeten. Daarna ben is Ton naar de Luchtmachtkaderschool in Arnhem gegaan waar hij na een opleiding van 27 maanden bevorderd werd tot sergeant. Na op diverse Nederlandse vliegvelden te zijn gelegerd heeft Ton de dienst na bijna 7 jaren verlaten. Het ABP werd in 1970 zijn nieuwe werkgever, eerst in Den Haag en in 1972 in Heerlen. Daar heeft hij tot 2002 gewerkt. Toen kwam Ton in de WAO. Sindsdien houdt hij zich bezig met het repareren van klokken en met het schrijven van korte verhalen en gedichten, het liefst in het "plat". Het schrijven voor "Heerlen Vertelt" ziet hij als een leuke mogelijkheid om een steentje bij te dragen aan het doorgeven van een stukje geschiedenis aan jong en oud.

13 gedachten over “Kirmes op et plein”

  1. bedankt bert. Ik hoop dat er lezers zijn die zich nog meer details kunnen herinneren. Wellicht weet iemand of er nog foto’s bestaan die op het plein zijn genomen. Ik zou door heel bij mee zijn!

  2. Misschien dat er ook lezers zijn die Toon Oellers gekend hebben. Hij woonde op de Molenberg en was de tweede helft van de jaren vijftig in opleiding voor kellner. Ik was dat voor kok en we waren bevriend met elkaar. Een keer in de week reisden we met de trein naar Sittard om aan de Ambachtschool, Rijksweg Zuid, les te krijgen. In 1961 ben ik Toon nog eens tegengekomen in, ik dacht de kazerne van Venlo, maar het kan ook Oirschot geweest zijn. Hij zou als sergeant uitgezonden worden naar Nieuw Guinea. Ik zou het leuk vinden om met Toon herinneringen op te halen aan die tijd.

  3. Hallo Bert
    Toon Oellers was in die tijd buur jongen van mij +/- 1960 / 1970.hij woonde op de bilderdijkstraat.
    Heeft nog een tijdje een oogje op mijn zuster gehad.

  4. Ton ik kan het mij nog herinneren alsof het gisteren was .Die kermis lui belden bij ons aan de deur en vroegen om water en stroom.
    Kan mij ook nog goed herinneren dat er een grote feest tent heeft gestaan ik dacht van de buurt vereniging Molenberg.

  5. Geweldig en smeuïg dat “Platt”, Ton. Kermis woar vur mich in Heële van ’t HEMA-plein noa d’r maat. En doa tusche in de sjtelkes mit winkmuules en de echte Volendammer palingboere. Miene pap noam wal us ing paar mit.
    Vanaf nu maar weer in het Nederlands, ik wil de echte limburgs schrijvenden niet beledigen. Ondanks het feit, dat jullie wijken niet mijn struingebieden waren, lees ik graag jullie stukjes. En het gevoel is universeel en herkenbaar. Wij denken in kleuren en geuren en dampen en de neus onthoudt een hoop…… Gelukkig. Ook de mesthoop en de uitgestrooide gier, het graan en soms het kaf tussen het koren en het pas gemaaide gras. En de uitgestrooide anthraciet en schimmel en vocht in de muur. Houtzaagsel en de witte lijm van school en boenwas. Al laat het vermogen , merk ik wat na met het klimmen van de leeftijd. En we kennen de krassen op de arm na het hooien en de voldoening van binnengereden hooi, net nog voor de bui. En het geluid van voederbieten, die door paarden en koeien uit de bak gehaald worden en spetterend vermalen worden en die dan verkoelend werken op een zinderend zonnige middag zoals alleen al kijken naar water kan doen. Ik moet er niet aan denken, dat ik met oortjes in en telefonerend en turend op een schermpje door het landschap fiets. Toen ik hier ging werken en het huis gebouwd werd, draaide ik het raampje van de auto open om de geuren op te snuiven. Ik weet waarom ik dat deed.Ik wilde weten ,of het leefklimaat goed was. Veel was herinnering . En ik vond, dat het goed was ….. Maar zal toch met nog meer aandacht weer in Heerlen rondlopen, als ik weer eens daar ben.

    1. hoi Wim. Ik vind dat je prima in het dialect schrijft. Ik maak er ongetwijfeld ook fouten in. Naar mijn mening is het belangrijkste dat je de klanken goed hebt weergegeven. Als zelfs een ” rashollander ” als Bert Nijkamp het geschrevene begrijpt dan moet het wel goed zitten. Ik zou zeggen: moet je vaker doen! Groetjes. Ton Otten.

  6. ’t Lijkt me best lastig om van een Winkbûul een Oprjochte Vries te worden. En om van daar naar hier te komen zal toch gauw een kilometertje of 400 zijn.

  7. Maar het scheelt als er nog een broer op de Kapelweg woont, die “d’r Heélesje Wink en “‘zie zaa zoe” en leedsjes va “Klumpkes Blumkes” en vueraal mit d’r “sjoenkelwals ” en “d’r Titov en d’r Popov en d’r Gagarin mit kan zinge en “houe ze os maar wild geloate” groeëtgebrach is en op ’t “Limburgs Dagblad” gewerkt hat. En dan nog ing schoenmam in Kerkroa en nog get familie. Miene pap hat in ’t begin de aanloop van de “nette kadette” beij os geschminkt, woar Prins Karnaval van ’t Bekkerveld en wie deë mit d’r road va elf in de nach de ertesoep op koam ete, woet ich wakker en woet op d’r erm de kamer durch gedrage……

    Ik weet, dat dit geschreven platt nergens op slaat, maar toch. En wat is 400 kilometer voor je roots? De pretentie voor een Limburger, om een oprjochte Fries te worden, vind ik een belediging voor de Friezen. Maar weet je, dat de gebroeders Anker, die in Leeuwarden resideren al meer dan 40 jaar in Limburg op vakantie komen? Als men hier moeten lachen om carnaval en ze snappen niet hoe dat echt voelt leg ik steevast uit, dat dat de sfeer van de “Elfstedentocht” is, maar dan ieder jaar met meer voorpret en het duurt langer. Meestal wordt het dan stil, want daar moet over nagedacht worden (of net niet). Volgens mij gaan we het hier nog eens uitgebreider over hebben, Bert. Ik groet je

  8. M’n complimenten voor het “plat”! En of dat nou klopt of niet….ik kan het in ieder geval niet schrijven maar wel lezen. Dat geldt trouwens ook voor het Fries.
    Dus zowel Ton als Wim (en alle anderen) ga gewoon door met in het plat schrijven. Ik geniet ervan.
    (H)eerlijk!

  9. De foto van kermis op het Dr.Schaepmanplein, is niet genomen vanuit de Dr Schaepmanstraat maar vanuit Da Costastraat, want rechts ga je de Tollenstraat in.

  10. Prima Theo. Zo krijgen we de authentieke gegevens boven water!
    Ik neem aan dat jij de broer bent van Harrie? Daar heb ik nog wel eens contact mee. Als ik me goed herinner was jij een vriend van mijn broer Harrie en van Wiel Meeuwissen en van Hupie Visschers.
    Die laatste is nu nog steeds mijn kapper.
    Groetjes.Ton.

  11. Met koninginendag eind april liet de buurtverniging “de Noordhoek” een
    Danstent plaatsen op het plein. Die werd in de uren dat hij buiten gebruik
    was bewaakt door de heer Sprang. Sprang was bestuurslid van de buurtvereniging. Dhr. Willem Loenders, voorzitter van de buurtvereniging zorgden dat er kermisatracties kwamen. De meeste atracties waren van de familie Kunkels waar dhr. Loenders goede betrekkingen mee onderhield.
    Willem Loenders was in die jaren een bergrip, want op aandringen van de
    politieagent Beurs richte hij ook de speeltuin aan kerkraderweg op. Overigens heb ik in de tent en de speeltuin mijn eerste fototoestel verdiend
    met glazen spoelen.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.