Het was 1959 en ik was een jaar of 10 en zat op de broederschool Pius X in Meezenbroek.
Op woensdagmiddag of zaterdagmiddag als er geen school was dan trokken wij met een aantal jongens meestal een aantal van 4 tot 6 personen naar de grens van onze woonwijk nabij de gasketels achter de speeltuin om aldaar met onze katapulten richting Palemig te gaan schieten. Als de stenen in het talud van de Palemiggers terecht kwamen, dan kwam er meestal respons. Wij zochten dekking achter een houten keet, waarop je de stenen kon horen inslaan. Waarom we dit deden is mij onbekend, maar in feite was iedereen buiten de wijk een “piek”. Zo kwamen de Palepieken uit Palemig, de Molepieken van de Molenberg, de Schaespieken uit Leenhof en Schaesberg. Het bezoek aan het Kapellerbos moest dan ook liefst in groepsverband worden afgelegd, want was je met te weinig man en kwam je toevallig Schaespieken uit Leenhof in het bos tegen die met grotere jongens of een grotere groep waren, dan moest je niet de strijd aangaan maar vluchten.
Er doen zelfs geruchten de ronde, dat er iemand in het bos was opgehangen, maar ik weet niet of dit slechts bangmakerij was of op waarheid berustte. Wat had een jongen in die tijd van die leeftijd op zak? Nou daar komt het; een katapult, die stak achter uit je achterzak van je broek. Dan een “pietschlamp”, het liefst een waar je mee seinen kon en waar je een groen of rood schermpje voor de lamp kon plaatsen. Tevens een doosje lucifers om lekker ergens een vuurtje te stoken met je kameraden en nog een zakmes om takken of eventueel een nieuwe katapult te snijden.
Af en toe zag je iemand met een stenenslinger, maar de bediening daarvan was niet voor iedereen weggelegd. En als er niets te “vechten “viel, dan gingen we een ondergrondse hut graven, die met takken etc. werd afgedekt. Dan naar moeder thuis aardappelen pikken uit het schuurtje, een vuurtje stoken, de aardappels in het vuur leggen of in de gloeiende as en ze na verloop van tijd uit het vuurtje schuiven en ze met je zakmes pellen en oppeuzelen.
Zeepkisten en carbidschieten
Als je een handige vader had, dan maakte die een zeepkist (karretje) voor je waar je samen met een vriendje de middag wel mee door kwam, immers vele straten in de Heerlense wijken lopen naar beneden dan wel naar boven. In de maand december begonnen we al vroeg met het carbidschieten. We liepen dan naar het centrum van Heerlen om bij ijzerhandel Schmitz in de Emmastraat voor 10 cent carbid te gaan kopen. Dat kreeg je achter in de werkplaats. Er werd geschoten met lege Buismanblikjes, (met Buisman smeerden de meisjes als ze 16 jaar waren zich trouwens de benen mee in om ze mooi bruin te laten lijken), de Nescafé-blikjes werden het meest gebruikt. Verfblikken of Maggiblikken waren te groot en dat kostte trouwens weer meer carbid. Ik amuseerde mij daar kostelijk mee en als je geen spuug meer had om het carbid te laten sissen. Dan dook je gewoon even een achterpaadje in en plaste je een beetje in het blikje.
Ja ja, wat hadden we een lol met elkaar, al hoewel er werd ook best wel eens onder elkaar een robbertje gevochten, maar ja dat hoorde er allemaal bij. En de honden in die tijd, meestal asbakkenras, die liepen gewoon de tuin uit en lieten zichzelf uit en luisterden naar namen als Blacky, Teddy, Trixy, Rex etc. En als ze honger hadden,dan kwamen ze wel weer op huis aan.
Klik op linksstaande QR-code. Print de QR-code uit en hang deze op. Door te scannen met een telefoon komen bezoekers direct uit bij dit verhaal.
Hallo,
Heel leuk om dit te lezen ,ik herken hier een deel van mijn jeugd in.
zelf ben ik geboren op de schaesbergerweg in 1952 en op mijn 6de verhuist naar scaesbergerveld in de vlissingenstraat.
wij konden zo de bredastraat oversteken en waren in een mum van tijd in het kapellerbos en omgeving waar ik destijds veel te vinden was.
vandaar dat het verhaal van S.Comis mij bekend voor kwam.Wat mij ook nog altijd bij staat is dat we regelmatig in het bos de door ons geraapte aardappels op een vuurtje deden poffen wie we op het land van de boer hadden geraapt zoals ook de suikerbieten.Al met al een zeer leuke tijd die wij toen meer buiten als binnen verbrachten.
dank voor het leuke verhaal .
Met vriendelijke groet Peter Blom
ja silvio, het klopt dat er ooit iemand (bijna) is opgehangen. Een gevangen Sjaaspiek werd met aan elkaar geknoopte fietsbanden onder zijn oksels in een boom aan de rand van het bos oppgehangen en daarna bekogeld met zand. Doordat hij begon te spartelen schoof de lus omhoog om zijn nek. Dat ging ons te ver en we hebben het slachtoffer toen weer losgelaten. Ook werd een gevangen sjaaspiek wel eens in de rioolput op het stort aan de voskuilenweg geduwd. Vervolgens verzamelden we stenen in een oude buut (bij het spoor lagen er genoeg) en dan kreeg de sjaaspiek de buut met stenen over zich heen. Wat een boeven waren we he.
Aan de spoorrails van de Kissel hebben wij ook menige veldslag geleverd tegen de molepieken. Die van de broeder school waren er bijna elke woensdagmiddag. Later had je ook die van de donsarto school aan de voskuileweg. Ik ben toen vaker naar huis gegaan met een bult op de kop of kapotte knieen na zo een gevecht. Maar het was altijd de moeite waard.
Met ruwe spelletjes heb ik nooit meegedaan. Ik was geen held, hield niet van knokken en liep altijd weg als dat dreigde te gebeuren. De enige “misdaad” die ik heb begaan is dat ik een vriendje een gat in z’n kop heb bezorgd.
De stukken zijn in meerdere opzichten zeer herkenbaar. Overigens vond ik sommige dingen, die uitgehaald werden wat méér dan het verzachtend klinkende boeverij. Ik denk, dat er een hoop vredelievende en minder ruwe Heerlense kinderen bepaalde buurten of gelegenheden gemeden hebben en daardoor in stilte geleden hebben, omwegen hebben gemaakt of zich niet durfden te vertonen en zich daardoor afzonderden. Er wérd flink geknokt wel of niet onder invloed van drank, er was veel bravoure, maar er hadden ook veel ongelukken kunnen gebeuren. En de invloed van geweld (zou ik willen zeggen) of terreur vanuit groepen heeft bij menigeen tot trauma’s of angsten of gevoelens geleid van ‘niet voldoen aan’. Alleen: die menigeen liet zich niet horen. Want dan was je geen vent of kerel. De meesten beschikten niet over de kracht om “nee!” te kunnen zeggen, de groepsdruk was groot (en is dat nog steeds). Een stapje verder en we hebben de “gangs”. Willen we, dat onze kinderen daarin opgroeien? Willen we Heerlen van toen idealiseren, dan laten we deze verhalen weg. Maar die horen ook in die ”goede oude tijd”. En die tijd was ”goed”,omdat we jong waren en het gevoel hadden, dat we nog niet de eindverantwoordelijkheid hadden, denk ik. Er was een hardwerkende generatie, waarbij we uiteindelijk konden uithuilen en er was nog iets van sociale controle. Ik weet zeker, dat kapper Roozen (?), die met zijn witte jas aan op de drempel van de zaak op klandizie stond te wachten , of de “Meikers” bij ons beneden in zijn beige stofjas, mijn ouders had aangesproken als “Wimke” liederlijk gedrag had vertoond. Dat was lastig en benauwend, maar kon ook het ergste voorkomen. De herinneringen uit onze jeugd zijn van ons, dus ook de wat slechtere, en die horen hier ook thuis, denk ik. Ze zijn van ons en vele ervan zijn nu eenmaal onlosmakelijk met Heerlen verbonden. We zijn in Heerlen opgegroeid en er goed vanaf gekomen, denk ik.
Dus dank je Silvio, Peter, Ton, W. en Bert mijn plaatje is weer wat completer. Wat een geweldige foto trouwens, allemaal die Ciskes. Ik groet jullie.
Ik kom uit een goed Limburgs gezin met 8 kinderen. Geboren in 1953 op de Molenberg in de vrijdagstraat en daarna verhuisd naar Voskuilenweg 56.
Wat ik mij nog goed herinner van de strijd tussen sjaaspieken en de meulepieken (allemaal een paar jaar ouder dan ik) zijn de ‘gewonden’ die zo nu en dan vielen. Mijn pa, Bob Peters, was immers verbandmeester bij staatsmijnen en verzorgde in onze buurt de EHBO. Zo nu en dan kwam er een wat oudere jongen al dan vergezeld door een vriend of een ouder, aanbellen met een gat in zn hoofd en wat bloed erbij, wat mijn pa dan vakkundig verbond of m doorstuurde naar de eerste hulp van het Jozeph-ziekenhuis om gehecht te worden. Er werden overigens naast de katteflietsjen ook slingers gebruikt waarmee de (grotere) stenen nog een stuk verder richting t schaesbergerbosje kwamen.
Paul Peters december 2-11 Breda
Of omgekeerd Paul!
bob van hout.
katteflietsen tegen de kakerse was 1946/1950 bijna iedere zaterdag in het kapellerbosje aan de noordrand.
2 groepen van 12/15 jongens waren uren een echt gevecht aan het voeren.soms met bult op de kop maar geen grote ongelukken.toch een hardstikke leugd gehad.
zo herkenbaar allemaal. de katapulten die je maakte, de strubbelingen met de kakers de molenwieken, de schaespieken etc….we gingen ze opzoeken ….
heel herkenbaar allemaal na zoveel jaren..knikkeren deden we ook vaak in de rembrandtstraat,namen komen naar boven jessie hofman die ook op 23 december jarig was zoals fred en ik,heintje hoogakker en familie, de visboer minnaertz, alex italiaander waar ik een racefiets van gekocht heb, ik had een zeepkist waar we tussen minnaertz en italiaander in naar beneden reden en waar een gebouwtje stond van gluck auf de woningbouw. heerlijk zo effe terug in de tijd te gaan. groetjes joop maatman.
Hoi Joop ik herinner me jou moeder ook nog, ze had zo’n mooie motor, mevr: vossen van de Jan Steenstr: had er ook een . ’t zag er stoer uit. Groetjes Nellie van den Eijnden in de Rembrandtstr: 4