De mooiste dag

Of je huwelijksdag per definitie de mooiste dag van je leven is, dat valt vaak nog te bezien. Maar de huwelijksdag van mijn ouders kreeg, totaal onverwacht, een wel heel bijzonder tintje. Mijn moeder heeft me dit verhaal vroeger keer op keer verteld.

De kerkelijke inzegening van het huwelijk van mijn ouders was op 6 augustus 1955 in de (oude) St. Jozefkerk, aan de Heerlerbaan, hoek Dr. Cl. Meulemanstraat. En juist die plek en directe omgeving hadden toen al veel te lijden onder de mijnschade. Gebouwen vertoonden scheuren en stonden ‘uit het lood’. Ook de St. Jozefkerk was zwaar getroffen. Binnenin waren al netten gespannen om te voorkomen dat de loslatende kalk van het plafond op kerkgangers terecht zou komen. De grote deuren klemden. Al met al wellicht geen romantisch decor voor ‘de mooiste dag’. Of misschien juist, in ‘artistiek’ opzicht, zoals later zal blijken.

Mijn moeder herinnerde zich dat toen zij met mijn vader, na het voltrekken van het huwelijk, de kerk uitkwam, er een onbekend iemand stond te fotograferen of te filmen. Dat bracht even wat verwarring met zich mee. Want ze hadden toch een ‘eigen’ fotograaf? Er werd verder echter geen aandacht aan besteed.

De grote dag ging voorbij en het leven ging zijn gang. Op een dag werd mijn moeder op straat aangesproken door een buurvrouw. “Jij staat op de film, in de bioscoop!” Vol ongeloof hoorde mijn moeder het verhaal aan. De buurvrouw was in de Royal geweest en had mijn ouders in het Polygoon Journaal gezien. Dat was in die tijd in meerdere opzichten bijzonder.

Mijn ouders zijn daarop gauw een avondje naar de bioscoop gegaan, enkel en alleen om het Polygoon Journaal te zien. En tot hun grote verbazing zagen ze zichzelf inderdaad terug op het grote scherm. Terwijl ze als kersvers bruidspaar de kerk uitkomen, luidt het commentaar van Philip Bloemendal, met zijn stem-uit-duizenden: “Maar toch gaat het nieuwe leven gewoon door”.

De film terug zien
In de bioscoop werd al snel duidelijk dat ‘het bruidspaar van de film’ in de zaal zat. Er volgden vele felicitaties. Later vertelde mijn moeder dat de film zelf ‘vreselijk’ was, maar goed, het was hen om het journaal te doen. Iemand heeft hen in die tijd geadviseerd, om contact op het nemen met Polygoon, zodat ze in het bezit zouden komen van het filmpje. Maar dat is er toen niet van gekomen. Ze vonden het waarschijnlijk te omslachtig, of wisten niet goed hoe ze het moesten aanpakken. Je moet zulke zaken natuurlijk ook in de tijdgeest zien, niet te vergelijken met de mogelijkheden van communicatie van vandaag. Maar goed, het verhaal dook bij ons thuis regelmatig op en telkens vond ik het toch weer jammer dat ze er toentertijd geen werk van hadden gemaakt om het filmpje in hun bezit te krijgen.

In de zeventiger jaren had Mies Bouwman een talkshow op TV. Het was de tijd van twee Nederlandse televisie netten en avonden televisie met programma’s waarop je je nog kon verheugen. En op een avond had Mies iemand te gast van het Polygoon Journaal! Meteen legde ik de link met ‘het verhaal’ en ik besloot om er nu (eindelijk) eens achteraan te gaan. Ik heb eerst een brief naar de AVRO gestuurd en van hen kreeg ik het adres van Polygoon, die ik toen een brief gestuurd heb met uitleg en omschrijving.

In de hoop dat ze zouden begrijpen waar het over ging! En ja hoor, er was zowaar een Super 8- kopie van het betreffende journaal beschikbaar, bij Polygoon in Hilversum bekend als archiefonderwerp ‘1955: Mijnschade’. Toen het filmpje, na al die jaren, opeens zó ‘dichtbij’ was, werd besloten om het aan te schaffen. Dat de kopie naar verhouding duur was werd op de koop toegenomen. Ook het feit dat er, om het filmpje af te kunnen spelen, een Super 8 projector met toebehoren moest worden aangeschaft, namen mijn ouders voor lief. Zo rond 1980 was dit systeem, technisch gezien, al op zijn retour.

Hét filmpje in bezit
Maar dit deed allemaal niets af aan het verlangen om het filmpje te kunnen zien én in bezit te hebben. Hét filmpje, waar mijn ouders met zekere regelmaat al jarenlang over spraken. We werden niet teleurgesteld. Feitelijk duurt deze aflevering van het befaamde Polygoon Journaal maar een paar minuten en is het moment waarop mijn ouders de kerk uitkomen  in een flits voorbij. Maar juist ook het hele verhaal eromheen is mij, zeker nu mijn ouders er niet meer zijn, zeer dierbaar. Die emotionele waarde heeft een extra dimensie gekregen nu ik zelf Buitengewoon Ambtenaar van de Burgerlijke Stand (in de gemeente Voerendaal) ben. En dus het genoegen en het voorrecht heb om als ’trouwambtenaar’ dichtbij bruidsparen te zijn, als voorbereiding op, maar zeker ook tijdens de ‘grote’ dag.

En inmiddels is ook het Polygoon Journaal al lang geschiedenis. Het wekelijkse journaal bleef tot 1987 bestaan. Toen stopte het omdat het fenomeen ‘bioscoopjournaal’ definitief was ‘ingehaald’ door de dagelijkse televisie journaals. Dat niet alleen het verhaal achter, maar ook ‘het filmpje’ zèlf een eigen leven is gaan leiden blijkt uit het volgende. Een aantal jaren geleden besloot ik om het op DVD te laten overzetten. En ik kreeg een bericht dat ‘dat niet kon’! Op de een of andere manier kon men beeld en geluid niet synchroon laten lopen.

Dus heb ik nu een DVD met twee versies van het filmpje : één waarop het beeld op gewone snelheid te zien is, maar met een vertraagd en zwaar stemgeluid, en één met de typische stem van de commentator in de juiste intonatie maar met beelden die daar niet helemaal bij aansluiten. Het maakt me echt niet uit. Door het filmpje kan ik, aangevuld met wat fantasie, zo af en toe terug naar de Heerlerbaan van 1955. Lang voordat ik zelf geboren werd. Is het dan teveel om woorden als melancholie en verlangen te gebruiken ? Ze staan er al.