Bleekneusjes

Het is begin 1945. Zuid Nederland is bevrijd maar het dagelijkse leven komt maar moeilijk weer op gang. Mijn vader heeft al een tijd tbc en het herstel is moeilijk.

Daarnaast heeft mijn moeder de handen vol aan 4 kinderen. Onze huisarts denkt dat het beter zou zijn indien de 2 oudsten, mijn broer Lei en ik mee zouden gaan met de uitzending naar Engeland. Vanaf 1945 werden kinderen die slachtoffer waren van de hongerwinter in vakantiekolonies geplaatst in Engeland, Zweden of Denemarken om daar aan te sterken. Het plan was bedacht door minister van den Tempel en werd opgedragen aan een regeringscomité voor kinderen. Dit comité vaardigde regels uit waaraan voldaan moest worden voor uitzending en de selectie werd door artsen uitgevoerd.

Voor zover ik mij kan herinneren waren er 8 kinderen uit de oostelijke mijnstreek, 3 uit Kerkrade (Peter Collaard, No Spelthaan, ? Cobben) en 5 van de Molenberg (Gerda Sluijsmans, Lei en ? Huisman en Lei en Harry Siemers).

Onderweg
De reis ging in eerste instantie naar Tilburg waar het verzamelpunt was. In de eerste week van februari 1945 kwamen hier in totaal 440 kinderen uit bevrijd Nederland bijeen. De volgende dag vertrokken we met 76 begeleiders (leiding, huishoudelijk personeel, militairen, verpleegsters) per trein naar Oostende. Daar lagen in de haven twee schepen klaar om ons naar Engeland te vervoeren. De twee schepen werden begeleid door marineschepen. Onmiddellijk bij het betreden van de schepen kregen alle kinderen een zwemvest. De schepen waren betrekkelijk klein en tijdens de overtocht kreeg het merendeel van de passagiers last van zeeziekte.

Tijdens de overtocht was er plotseling alarm toen een Duitse duikboot werd gesignaleerd en er brak een enorme paniek uit. Ik was alleen op het dek, mijn broer was zeeziek en lag in bed. Ik zag de bemanning van de escortschepen grote vaten in het water gooien en enorme waterzuilen omhoog komen. Wist ik veel dat het dieptebommen waren. Een bemanningslid zag mij, greep mij vast en bracht mij naar beneden.

De schepen voeren naar de Britse haven Tilbury. Op de kade werden we verwelkomd door mensen van de uitzendcommissie, Britse en Nederlandse officieren, vertegenwoordigers van de regering, iemand van radio Oranje en journalisten van allerlei kranten. Dezelfde dag nog vertrokken we per trein naar Coventry. Van daar werden we met bussen naar een kamp gebracht en verdeeld over de blokken. Het kamp kreeg de naam ‘Jong Nederland’.

Regelmaat en ritme
Omdat de meeste kinderen niet meer gewend waren aan rust en regelmaat was er in de kampen een strakke dagindeling gemaakt om de kinderen weer te leren leven in een normale situatie. We werden om zeven uur gewekt. Na het ontbijt was het bedden opmaken en zelf de kamer schoonmaken. Dan volgde de vlaggenparade, verzamelen bij de vlaggenmast, de vlag werd gehesen en de volksliederen van Nederland en Engeland werden gezongen. De rest van de dag werd besteed aan school, handenarbeid, wandelen, bioscoop en vrij spelen. Verder maakten we ook uitstapjes naar de gebombardeerde kathedraal van Coventry en naar Birmingham. Er werd ook veel gevoetbald, het Limburgs elftal tegen het Brabants of Zeeuws elftal. ‘s Middags was er ook verplichte rust. Tijd om een brief te schrijven of een boek te lezen.

Op 15 februari kregen we bezoek van Koningin Wilhelmina. Tijdens het eten wilde zij niet bij de hoge heren zitten maar kwam zij bij ons, de kinderen, zitten. Ik had de eer dat zij toevallig naast mij kwam zitten. Op haar vraag waar ik vandaan kwam antwoordde ik “Heerlen”. “Dat komt dan goed uit”, zei zij, “volgende maand ben ik in Heerlen en dan zal ik jou moeder de groeten doen”.

Op 22 maart 1945, op haar bevrijdingstour door Zuid Nederland doet Koningin Wilhelmina ook Heerlen aan. Op het bordes spreekt zij met 3 genodigden, vrouwen uit Heerlen (zie foto). Dit waren de dames Huisman, Sluijsmans en Siemers. De Koningin heeft haar belofte dus gestand gedaan.

Op 5 april vier ik mijn 10e verjaardag in Coventry. Een maand later werd de bevrijding uitbundig gevierd in het kamp. Diezelfde maand zijn wij terug naar huis gegaan. We konden nog 3 maanden blijven, maar dan zouden wij bij een gezin worden ondergebracht. Mijn moeder had echter toch liever dat we weer naar huis kwamen. Met de schepen van de 2e uitzending werden de kinderen van de 1e uitzending weer terug gebracht.