De Willemstraat in Heerlen, van fraai naar veelbesproken

De Willemstraat in Heerlen was ooit een drukke winkelstraat met een smaakvolle uitstraling en een goed imago.  In de periode van 1927 tot 1934 woont de nu 89-jarige Liek van den Hoop met zijn ouders en zijn zusje op nummer veertien.Een groot pand  waar zijn ouders op de begane grond een goedlopend café met optredende orkesten runnen.

In die tijd is zowel Heerlen als ook de Willemstraat door de spoorlijn opgesplitst in een noord -en zuidgedeelte.  De familie van den Hoop woont  aan de zuidzijde. Naast treinen rijden er dan ook trams door Heerlen. In de Willemstraat vinden we winkels met bekende namen van die tijd zoals: Gordijnen- en vloerbedekkingzaak De Bij, elektrowinkel Van Zandvoort en handwerkzaak Betsy Engelen. Verder liggen er onder andere een Edah, een hoedenwinkel, een bakker en een slager. Kortom, een echte middenstandsstraat.

Kattekwaad  & snoep
In Heerlen gaat van den Hoop eerst naar de Bewaarschool op de Klompstraat om vervolgens bijna zijn gehele lagere schooltijd door te brengen op de St. Aloysius- en de St. Jozefschool in de Nobelstraat.

Als scholier is van den Hoop nogal ondeugend, hij probeert zijn tengerheid te compenseren met het uithalen van streken. “In de winter maakten we op de helling tussen het Kerkplein en de Bongerd een glijbaan waarop we tot laat in de avond plezier hadden. Eenmaal thuis gekomen kregen we flink op onze donder. Wat ik me ook nog herinner is dat naast Café Stienstra  op de Bongerd  een kleine stoffenzaak was met een zonnescherm dat je met een messing stang kon bedienen. Op een dag bleek deze onder stroom te staan. We maakten met jongens een rijtje,  de eerste hield de stang vast en de laatste voelde de stroom”, glundert van den Hoop. Naast ondeugend is hij als kind ook erg snoeplustig. “Ik was nadat ik mijn spaarpot geplunderd had regelmatig te vinden in het toen befaamde snoepwinkeltje Coumans, gelegen tussen de Emma- en de Pancratiusstraat”.

Vriendschap
Ondanks dat van den Hoop door het café van zijn ouders vaak alleen of aangewezen was op de dienstbode, heeft hij goede herinneringen aan de vriendschap met buurjongen Lambert. Lambert  van de Eijnden, wiens vader ploegbaas onderhoud sporen was, in die tijd zijn beste vriend. Samen beleven ze heel wat avonturen.

Dat deze belevenissen mooie herinneringen zijn geworden, blijkt uit de glimlach op van den Hoop’s gezicht als hij erover vertelt. ”Mijn slaapkamerraam kwam uit de op het platte dak van de cafézaal. Zo kon ik ongezien vaak vergezeld met de nodige spullen naar de tuin van  Lambert. In de stal die daar stond speelden we poppenkast met echte gordijnen die open en dicht gingen.  Eens in de zoveel tijd gaven we uitvoeringen waar vriendjes voor een of twee cent naar mochten komen kijken.

In  diezelfde tuin groeven we door de mijnverhalen van mijn vader een tunnel met slechts twee planken om de boel te stutten.”

Herinneringen
Maar van den Hoop heeft meer anekdotes. Alsof het gisteren gebeurd is, weet hij nog vrijwel elk detail.  “Op het Wilhelminaplein woonde de familie Geurten, zij hadden een café en een vrachtrijderbedrijf.  Op het plein, waar de wagens geparkeerd werden, verzamelden zich kinderen uit de buurt. Hier werd hoestend en proestend het eerste sigaretje gerookt. Ook kusten de jongens met rode wangen de buurmeisjes die zich vervolgens snel uit de voeten maakten”. Goede herinneringen heeft van den Hoop ook aan de verplichte maar leuke schoolbezoekjes aan het badhuis in de Kapelaan Berixtstraat .

Gedwongen nieuwe start
In 1934 moet de familie van den Hoop noodgedwongen verhuizen. “In die nacht sloegen de vlammen door het raam naar binnen en stond mijn bed in brand. De aanliggende cafézaal bleek in lichterlaaie te staan. Mijn vader, moeder, zusje en ik vluchtten naar buiten waar we werden opgevangen door de familie van Zandvoort”, herinnert van den Hoop zich als de dag van gisteren.

Zowel het café als de woning zijn er ondanks het snelle blussen slecht aan toe.

Door onder andere een tekort aan tijd en geld kunnen ze het pand niet herstellen. Omdat in Heerlen geen ander geschikt gebouw leeg staat, openen ze Café Royal in Maastricht. Daar merkt de dan elfjarige Liek het grote verschil tussen in een dorp en in een stad wonen en hoe het is om geen vriendjes te hebben.

Toen en nu
Later komt van den Hoop herhaaldelijk terug in Heerlen. “Toen ik zeventien was,  ging ik cowboyfilms  kijken in de bioscoop Scala. Later in de periode van de  Tweede Wereldoorlog volgde ik de Mijnschool in Heerlen. Uiteindelijk heeft hij met zijn inmiddels overleden vrouw en hun vier kinderen zestig jaar in Eygelshoven gewoond.

Veel is er niet meer overgebleven van hoe de Willemstraat er toen uitzag. Een groot deel van de genoemde gebouwen is verdwenen. Alles richting Klompstraat, het noordoostelijke gedeelte heeft plaats gemaakt voor het Arcuscollege en een parkeergarage.  De splitsing van Noord en Zuid is naderhand doorbroken door het aanleggen van de voetgangerstunnel bij het station. “Toch is de verbinding met het noordelijke gedeelte  nog steeds moeilijk . Het is meer een woongedeelte dan een winkelgedeelte.  Negen van de tien mensen loopt vanaf het station de stad in”, concludeert van den Hoop.