“Er was eens” zijn de beginwoorden van menig sprookje. En als je over vroeger praat met pubers van tegenwoordig lijk je het inderdaad over sprookjes te hebben.
Het dagelijkse leven van ruim 40 jaar geleden speelt zich in hun ogen af in de diepe Middeleeuwen. Zeker als je het hebt over aparte scholen voor jongens en meisjes. “Was dat niet zielig?”
Omstreeks 1960 lijkt alles nog in orde in de verzuilde Oostelijke Mijnstreek: de protestanten hebben hun eigen verenigingen, socialistische vakbondsleden hebben hun eigen Sinterklaasviering en jongens en meisjes zitten keurig gescheiden op aparte scholen. Dat laatste geldt ook voor katholieken en protestanten. Men wil geen gedonder. Want: “Twee geloven op één kussen, daar slaapt de duivel tussen”.
De drang naar nieuwlichterij wordt nog autoritair de kop ingedrukt. Aan het begin van het nieuwe schooljaar staan de paters van het Bernardinuscollege aan de poorten van de school om jongens naar huis te sturen die, naar het voorbeeld van studerende oudere broers in Amsterdam, de haren lang laten groeien. Eerst naar de kapper! Maar een jaar later komt de boemerang terug. De golf van langharigen is niet meer te stelpen en wordt gewoon toegelaten.
Om te voorkomen dat de jongens tijdens de weekenden in de broeierige binnenstad van Heerlen op zoek gaan naar de “verkeerde” meisjes sluiten de paters een uitzonderlijk pact met de nonnen van het aan de Gasthuisstraat gelegen Claracollege. Er komt een eigen disco, het Trefcentrum Bernardinus Clara (TBC) in de kantine aan de Akerstraat. De paters staan er garant voor dat bij ontluikende liefdes nette omgangsvormen in acht genomen worden. Niet bij elkaar op de schoot en niet te lang in de garderobe zoeken naar de jassen. Deze geschiedenis wordt heel wat spannender als de bomen van het nabijgelegen Aambos zouden kunnen praten.
De druk om gemengd onderwijs toe te staan wordt steeds groter. Aan het Bernardinus zijn ernstige twijfels. Hoe moet je les geven aan meisjes? Letten de jongens dan nog wel op? Na heel wat geruststellende gesprekken en vergaderingen is het dan eindelijk zo ver. In augustus 1971 worden ook hier de meisjes toegelaten. En de school blijkt niet ten onder te gaan in chaos.
Klik op linksstaande QR-code. Print de QR-code uit en hang deze op. Door te scannen met een telefoon komen bezoekers direct uit bij dit verhaal.
Ik zat destijds op 3 havo toen de meisjes op Bernardinus kwamen.
Wij jongens van pakweg 16 jaar vonden dat wel interessant. Ik kan mij wel wat namen herinneren van die eerst lichting meiden van Bernardinus die op fuifjes overal werden uitgenodigd en die uitgingen op zondagmiddag bij HAB 70 in het Pancratiushuis.(Op TBC mochten die nog niet komen) O.a Irene Widdershoven en Brigitte Widdershoven, Elly Macke, José Pennings, Anja Felder, Ludie Dorscheid,Fanny ? Margareth ? en later het mooiste meisje van allemaal.. Inge Nietsche.
Pogingen om de contacten tussen Bernardijnen en Claristen in goede banen te leiden, zijn niet van vandaag of gisteren. In 1952 bewogen een paar vooruitstrevende leraren de directies van beide colleges in te stemmen met gezamenlijke danslessen voor de hoogste klassen. Er werd gedanst, stijldansen natuurlijk, in de patronaatszaal aan de Laanderstraat. Vrijwel iedereen deed mee. Het was van meet af aan een groot succes! Hoogtepunt was het carnavalsbal in de foyer van de (inmiddels verdwenen) schouwburg aan de Klompstraat. Natuurlijk bloeide er verliefdheden op en een enkele Bernardijn vond er zijn levensgezellin. Dat overkwam onder ook mij en dit werd vorig jaar bekroond met een vijftig jarig
De lichting 53-54 mocht beleven dat het eindexamenbal werd gehouden in het stadshuis, in de monumentale hal. Daar werd in stijl en goed gedanst, we waren immers goed geoefend!
De eerste meisjes kwamen in 1971 in mijn klas, klas G21! Zij hadden het eerste jaar op Sintermeerten gezeten en daar Latijn gehad van pater van der Schoot. Wij een eerste klas gymnasium met alleen jongens. Een revolutie op het Bernardinuscollege en heel wat opwinding in onze klas. Ik kan me nog wel enkele namen herinneren: Marianne Welten, Mechtild Geertjens, Noortje Bijlsma, Angèle Burcht, Yvonne Triepels, Inez Coenen.
Achteraf gezien wel knap van pater van der Schoot dat hij dit heeft aan- gedurfd. Een normalisatie die op dat moment wel bij het tijdsbeeld paste van de begin jaren zeventig. Ik denk dat wij heel gauw samen, jongens en meisjes, een leuke schooltijd hebben gehad.
Dit klopt niet helaas. De eerste meiden kwamen pas in 1969 sls eerste Havisten of VWO- ers op Sintermeerten. Er was toen daar géén Gymnasium. Dat is er nooit geweest op Sintermeerten.
Latijn is er nooit gedoceerd.
Van der Schoot heeft echt bestaan, gaf Latijn naar alleen op het Bernardinus.
Ik was feitelijk van de eerste lichting daar, 1968, en heb de meiden zien komen in 1969, dus een jaar ná mij.
Het kán zijn dat er meiden later- ivm capaciteit – vertrokken op SMeerten en naar de Akerstraat gingen maar nooit in 1969; en dan nog kwamen ze niet van het Gym af ; gewoonweg omdat SM dat nooit had.
Connie Postel, een actrice later geworden , was van de eerste lichting op SM in 1969
Jan op het Veld
Tja, het was inderdaad best heel bijzonder om als een van die eerste meisjes in G21 op het Bernardinus te komen. In mijn herinnering en jaartelling, was dat niet in 1971 maar in 1970, want in 1975 dezen wij ons eindexamen. De brugklas hebben we in Sintermeerten gedaan, in BK9 (we zien elkaar nog, maar zijn Karina Kooren en Yvonne Thelen uit het oog verloren). We kregen tijdens de studieles met zijn negenen Latijn van pater van der Schoot, die daarvoor door regen en sneeuw op zijn blote voeten in sandalen naar Welten kwam lopen. Ook op zaterdag hadden we les, waaronder Latijn. Het tweede jaar gingen we naar G21 op het Bernardinus op de Akerstraat. Het was inderdaad een enorme sensatie, de eerste meisjes op het Bernardinuscollege! Ik herinner me vooral die eerste dagen met de overweldigende hoeveelheid jongens overal en nergens, en slechts her en der een meisje. Een nieuwe lichting meisjes stroomde in in de brugklassen, samen met de havo en vwo brugklassen hadden we gym van mevrouw Verhagen (speciaal voor ons aangenomen en vrouw van meneer Verhagen, ook gymleraar0 en als je in de oudbouw naar het toilet wilde, moest je beslist een eindje lopen.
Latijn van pater Max, Grieks van meneer van Rossum, Duits van Werner, Engels van meneer Bus, die het beslist niet makkelijk bij ons had. Het waren heerlijke tijden en als ik daar op terugkijk is het toch vooral met een groot gevoel van verbazing hoe blue en Rooms we toen nog waren. En wat een onbekommerde tijd en fijne tijd het was.
Dat wij met zijn negenen ons eerste schooljaar in Welten deden en in de tweede klas naar het Bernardinus kwamen, heeft een bijzondere reden, die destijds heel spannend voor ons was. Het Sint Bernardinuscollege en het Clara hadden samen afgesproken dat er meisjes zouden worden toegelaten in Sintermeerten: 30 in totaal. Er waren echter veel meer aanmeldingen. De meisjes die het dichtst bij Sintermeerten woonden zijn toen toegelaten. Een paar ouders hebben zich daar tegen verzet, mijn moeder voorop en hebben zich beroepen op vrije schoolkeuze. Het compromis was dat er in 1969 een brugklas met Latijn in Sintermeerten zou komen. Het tweede jaar zouden we naar het gymnasium in Heerlen gaan. Dat maakte dat we op het Bernardinus al die jaren de oudste meisjes zijn gebleven, maar er kwamen ook meisjes bij. De meisjes uit BK 9 zijn: Mechtild Geertjens, Inez Coene, Angèle Burgt, Karina Kooren, Noortje Bijlsma, Marlies Bouwman, Etel Veringa, Yvonne Theelen (nu Yvonne Triepels??? dan kunnen we haar weer vinden) en Marianne Welten. Marlies en Etel verhuisden in de zomer van 1970 naar “het Noorden” en gingen niet mee naar G21. Het was immers de tijd van de mijnsluiting en veel mensen verhuisden naar elders.
Wij kwamen in de klas bij Jan Jegers, Paul Otten ( vorig jaar overleden), Peter Paul Kissels, Karst Kooimans, en…. Er zaten vooral heel veel heel slimme jongens in onze klas (Karst bedankt dat ik altijd mocht spieken bij wiskunde) Heerlijke jaren waren het! Met als hoogtepunt in de hogere klassen TBC, trefpunt Bernardinus Clara college. Zwoele avonden in een donkere kantine met met de paters op de gang voor controle op te veel romantiek en anderzins.
Toen we in 1975 eindexamen deden hebben we met zijn allen een enorm batikdoek gemaakt, wel 2,5 bij 1,5 meter, met daarop de 9 muzen. Helemaal in in die tijd. Dat hebben we cadeau gedaan aan pater van der Schoot, om in de school op te hangen. Toen ik vele jaren later hem een keer thuis opzocht hing ons kunstwerk prominent in zijn woonkamer. Als iemand weet of die mooie batikdoek nog bestaat? Beste groet, Marianne Brackel-Welten, Eindhoven.