Het vervuilde KEV-terrein

Op 31 augustus 1991 lezen we in de krant dat een bouwterrein aan de Henri Jonasstraat in de Heerlense wijk Meezenbroek deels ernstig vervuild is met PAK’s. PAK’s zijn kankerverwekkende stoffen die bijvoorbeeld kunnen ontaan bij afvalverbranding op vuilnisopslagplaatsen. Op de vraag of de vervuilde grond geen gevaar vormde, moeten we tot op heden het antwoord schuldig blijven.

• Door Henk Hidding

We hebben het dan over het voormalige speelveld van KEV aan de Frans Halsstraat/Henri Jonasstraat (1951-1990). Volgens de gemeente is de vervuiling ontstaan kort na de oorlog. Toen werd, volgens de gemeente, op het terrein huisvuil en puin gestort en verbrand. Anderen, oudere bewoners van Meezenbroek, vertelden dat er buiten olie eigenlijk alles wat men kwijt moest uit de oorlogstijd werd gestort. Samengevat noemde men het in goed Meezenbroeks “een grote zooi”.

Oud KEV-ers weten zich nog te herinneren dat bij het aanleggen van het speelveld in 1950 eerst meer dan een dikke meter schone aarde is gestort alvorens men overging tot het inzaaien van het mieuwe voetbalveld. Maar, het voormalige voetbalveld van KEV, zo’n 4000 vierkante meter grond, zou in eerste instantie worden aangekocht door MC Projectmanagement. Het was de bedoeling dat het bedrijf er 10 premie A-woningen zou bouwen. De voorgenomen bouw werd echter door de gemeente opgeschort omdat de zogenaamde C-waarde op sommige plaatsen werd overschreden, waardoor sanering van het terrein waarschijnlijk onvermijdelijk werd. MC Projectmanagement zou pas over de grond kunnen beschikken nadat de gemeente Heerlen de grond schoon had opgeleverd.

Normaal gesproken meldde de gemeente een geval van ernstige bodemverontreiniging bij de provincie. Dat was niet gebeurd. Een zeer kwalijke zaak, temeer daar meerdere bewoners van Meezenbroek de gemeente er uitdrukkelijk er op hadden gewezen dat het in hun visie sterk vervuilde grond betrof.

Omdat er haast was vanwege de bouwplannen, startte de gemeente meteen zelf een onderzoek. (Een typisch voorbeeld van ‘de slager die zijn eigen vlees keurt’.) Met name SP-raadslid Jan de Wit was er zeer ontstemd over dat de gemeente de vervuiling niet aan de raad en de burgers had gemeld en liet dan ook duidelijk aan het college weten dat het door de gemeente zelf ingestelde onderzoek riekte naar ‘het vege lijf redden’.

En hoe ging het verder?
Er kwam een periode van stilte, waarin de bouwplannen als sneeuw voor de zon (in een lade?) verdwenen. Over nieuwbouwwoningen werd niet meer gerept, zelfs niet door de aannemer die had aanbesteed. We zijn nu zo’n zeventig jaar verder. De geplande 10 premie A-woningen zijn er nooit gekomen. Sterker nog, buiten de speeltuin (die bij het bekend worden in 1991 van deze grondvervuiling al in gebruik was), is er alleen een verkenners-home gebouwd.

Voor de verdere rest ligt er een groot grasveld braak, maar woningbouw heeft er nooit meer plaatsgevonden. Was de PAK’s-vervuiling dan toch dermate groot dat sanering niet mogelijk of te kostbaar was? Was de vervuiling op die plek een gevaar voor de volksgezondheid, waardoor woningbouw niet kon plaatsvinden? Was de vervuilde grond geen gevaar voor de vele duizenden spelers en spelertjes die door de jaren heen er dagelijks speelden en trainden?

Hierop moeten we tot op heden de antwoorden schuldig blijven, omdat de gemeente zich daarover nooit heeft uitgesproken. Wel weet de kenner van de omgeving aldaar dat er aan de kant van de laatste vijver anno 2020 nog altijd een roestachtige smurrie uit de grond sijpelt. Wellicht dat met de hedendaaggse technieken de grond kan worden onderzocht, waardoor er eindelijk eens duidelijkheid komt of de grond nu wel of niet geschikt is voor bebouwing en/of recreatie.